Beleid Sociaal Veilige Sportomgeving
1. Inleiding
Als bestuur willen we de zaken binnen de handbalvereniging Auto van Ewijk/LHC, goed op orde hebben. De zorg voor een veilige omgeving is daarin essentieel. We willen een situatie scheppen waarin handballers volop tot hun recht kunnen komen. Daarbij hoort dat er maatregelen genomen worden om Grensoverschrijdend Gedrag , in alle verschijningsvormen, te voorkomen en dat we voorbereid te zijn om adequaat om te gaan met de gevolgen, als het toch gebeurt.
Jaarlijks komen verschillende zaken van Grensoverschrijdend Gedrag voor in de sport. Je kunt daarbij denken aan pesten, discriminatie, geweldpleging of overmatig drankgebruik, maar ook aan matchfixing, het gebruik van doping, drugs, seksueel misbruik of soms het veroorzaken van eetstoornissen of andere psychische klachten. Sommige zaken zijn voor buitenstaanders zichtbaar maar er vinden ook veel incidenten plaats buiten het oog van omstanders. Denk hierbij aan één op één situaties maar ook aan het versturen van mails of het zoeken van rechtstreeks contact via internet (denk bijv. aan Skype). Een aantal zaken blijven alleen in een kleine kring van de direct betrokkenen bekend. Het behoeft geen toelichting dat de gevolgen voor slachtoffers en betrokken familieleden of vrienden vaak groot is. De gevolgen kunnen echter nog groter worden wanneer de zaak ongewenst in de media terecht komt of wanneer door bijv. social media de aandacht op een kwestie wordt gevestigd. Hoe zorgvuldig de direct betrokkenen zelf ook met de zaak om willen gaan, de wijze waarop een verhaal door (social-) media naar buiten komt heb je niet in hand. Voor onze vereniging geldt dat we iedere zaak van Grensoverschrijdend Gedrag er een teveel vinden! Daarom hebben we verschillende maatregelen genomen om dat te voorkomen.
2. Risicoanalyse
Wie vormen een risico?
Mensen die direct contact hebben met minderjarigen of met mensen met een verstandelijke beperking vormen een risico. Vaak zijn dat trainers of coaches van jeugdteams, maar het kan ook gaan om iemand die de materialen onderhoudt, een verzorger of scheidsrechter. Plegers van Seksuele Intimidatie herkennen kwetsbare mensen op afstand. Soms werken plegers jarenlang aan het opbouwen van een relatie voordat het misbruik daadwerkelijk plaatsvindt.
Welke gelegenheden vormen een risico?
Gelegenheden waarbij volwassenen alleen zijn met minderjarigen of mensen met een (verstandelijke) beperking vormen een risico.
Welke locaties vormen een risico?
Bepaalde locaties kunnen een risico vormen. Hierbij kun je denken aan een kleedkamer, waar een minderjarige alleen is met een vrijwilliger. Of een slecht verlichtte fietsenstalling.
Aan de hand van een risico inventarisatielijst, hebben we bovenstaande items uitgebreid bekeken. We zijn daarbij tot de conclusie gekomen dat er een duidelijk beleid opgesteld moest worden, zodat we van elkaar weten wat we kunnen verwachten, maar ook wat er moet gebeuren, als er sprake is van Grensoverschrijdend Gedrag.
Binnen de vereniging streven we een open cultuur na, waar bespreekbaar is welk gedrag gewenst en ongewenst is. Hierdoor hopen we dat het risico deels wordt beperkt. Door het aanstellen van een vertrouwenscontactpersoon, weet ieder lid weet waar hij of zij terecht kan met twijfels over het eigen handelen of dat van anderen.
3. Vrijwilligersbeleid
Om een “Sociaal Veilige Sportomgeving” te kunnen creëren, hebben we dit vrijwilligersbeleid opgesteld, waarin duidelijk beschreven staat hoe we omgaan met onze vrijwilligers, die betrokken zijn bij de handballers van onze vereniging. Dit beleid bestaat uit een aantal onderdelen.
Aannamebeleid vrijwilligers
Met alle nieuwe (potentiele) vrijwilligers binnen de vereniging wordt een officieel kennismakingsgesprek gevoerd. Hierin komen onder andere de volgende punten aan de orde:
• Visie van de vereniging, openheid
• Motivatie van de vrijwilliger om met (jeugd)teams te willen werken
• Ervaring van de vrijwilliger in het werken met (jeugd)teams
• Gedragsregels, waar de vrijwilliger zich aan zal moeten houden
• Het overleggen van een VOG, door de vrijwilliger, iedere 5 jaar
• De mogelijkheid dat de vereniging referenties opvraagt bij verenigingen waar de vrijwilliger eerder actief is geweest
Gedragsregels
We hebben “Gedragsregels begeleiders in de sport” zoals vastgesteld in de Blauwdruk Tuchtreglement Seksuele Intimidatie in de AV van het NOC*NSF van 15 november 2011, overgenomen.
Deze regels gelden voor alle vrijwilligers binnen de handbalvereniging Auto van Ewijk/LHC. Op deze manier weten we van elkaar wat we van de ander mogen verwachten.
1. De begeleider moet zorgen voor een omgeving en een sfeer waarbinnen de sporter zich veilig kan voelen.
2. De begeleider onthoudt zich ervan de sporter te bejegenen op een wijze die de sporter in zijn waardigheid aantast, én verder in het privé-leven van de sporter door te dringen dan nodig is in het kader van de sportbeoefening.
3. De begeleider onthoudt zich van elke vorm van (machts)misbruik of Seksuele Intimidatie tegenover de sporter.
4. Seksuele handelingen en seksuele relaties tussen de begeleider en de jeugdige sporter tot zestien jaar zijn onder geen beding geoorloofd en worden beschouwd als seksueel misbruik.
5. De begeleider mag de sporter niet op een zodanige wijze aanraken dat de sporter en/of de begeleider deze aanraking naar redelijke verwachting als seksueel of erotisch van aard zal ervaren, zoals doorgaans het geval zal zijn bij het doelbewust (doen) aanraken van geslachtsdelen, billen en borsten.
6. De begeleider onthoudt zich van (verbale) seksueel getinte intimiteiten via welk communicatiemiddel dan ook.
7. De begeleider zal tijdens training (stages), wedstrijden en reizen gereserveerd en met respect omgaan met de sporter en met de ruimte waarin de sporter zich bevindt, zoals de kleedkamer of de hotelkamer.
8. De begeleider heeft de plicht – voor zover in zijn vermogen ligt – de sporter te beschermen tegen schade en (machts)misbruik als gevolg van Seksuele Intimidatie. Daar waar bekend of geregeld is wie de belangen van de (jeugdige) sporter behartigt, is de begeleider verplicht met deze personen of instanties samen te werken, opdat zij hun werk goed kunnen uitoefenen.
9. De begeleider zal de sporter geen (im)materiële vergoedingen geven met de kennelijke bedoeling tegenprestaties te vragen. Ook de begeleider aanvaardt geen financiële beloning of geschenken van de sporter die in onevenredige verhouding tot de gebruikelijke dan wel afgesproken honorering staan.
10. De begeleider zal er actief op toezien dat deze regels worden nageleefd door iedereen die bij de sporter is betrokken. Indien de begeleider gedrag signaleert dat niet in overeenstemming is met deze gedragsregels zal hij de daartoe noodzakelijke actie(s) ondernemen.
11. In die gevallen waarin de gedragsregels niet (direct) voorzien, ligt het binnen de verantwoordelijkheid van de begeleider in de geest hiervan te handelen.
VOG
Een Verklaring Omtrent Gedrag is een verklaring waarbij het Ministerie van Justitie controleert of de aanvrager strafbare feiten heeft gepleegd die een risico vormen voor de functie waarvoor de verklaring wordt aangevraagd. Zo zal iemand die ooit veroordeeld is voor ontucht met minderjarigen geen VOG krijgen voor trainer/begeleider van een jeugdteam. Het feit dat iemand zo’n verklaring kan overleggen betekent niet dat iemand nooit met Justitie in aanraking is geweest. Een VOG is een goede mogelijkheid om meer zekerheid te verkrijgen over het verleden van een nieuwe trainer, leider of verzorger.
Met ingang van het seizoen 2018-2019 hebben alle vrijwilligers binnen de handbalvereniging Auto van Ewijk/LHC een VOG overlegd. Iedere vijf jaar zal dit opnieuw gevraagd worden.
Vertrouwenscontactpersoon (VCP)
De VCP is binnen de sportvereniging het eerste aanspreekpunt voor iedereen die te maken heeft met Seksuele Intimidatie of ander ongewenst gedrag zoals pesten, discriminatie, lichamelijk en hier met iemand over wil praten. De VCP is beschikbaar voor iedereen die opmerkingen of vragen heeft over Grensoverschrijdend Gedrag of die over een concreet incident een gesprek wil met iemand de bekend is binnen de sportvereniging. De VCP is er voor sporters, ouders van sporters, toeschouwers, kaderleden, vrijwilligers, bestuur, etc.. De VCP wordt geacht om te handelen volgens een bepaald protocol. De activiteiten van een VCP zijn:
1. Eerste opvang/ aanspreekpunt
2. Doorverwijzen
3. Preventieactiviteiten
Binnen onze handbalvereniging Auto van Ewijk/LHC, hebben wij een eigen VCP aangesteld. Op de website is duidelijk te vinden hoe onze VCP te bereiken is. De VCP behandelt alle meldingen/gesprekken uiteraard vertrouwelijk.
4. Betrokkenheid alle leden van handbalvereniging
Het is niet Auto van Ewijk/LHCalleen belangrijk dat alle leden en betrokkenen van de vereniging op de hoogte zijn van het beleid “Sociaal Veilige Sportomgeving”, maar dat ze ook betrokken zijn! Om dit te bereiken zijn er “omgangsregels” opgesteld, waar we ons allemaal aan zullen houden:
Omgangsregels
1. Ik accepteer en respecteer de ander zoals hij is en discrimineer niet. Iedereen telt mee binnen de sportvereniging.
2. Ik houd rekening met de grenzen die de ander aangeeft.
3. Ik val de ander niet lastig.
4. Ik berokken de ander geen schade.
5. Ik maak op geen enkele wijze misbruik van mijn machtspositie.
6. Ik scheld niet en maak geen gemene grappen of opmerkingen over anderen.
7. Ik negeer de ander niet.
8. Ik doe niet mee aan pesten, uitlachen of roddelen.
9. Ik vecht niet, ik gebruik geen geweld, ik bedreig de ander niet, ik neem geen wapens mee.
10. Ik handel volgens het zogenaamde “vier-ogen-principe”, zodat minderjarigen nooit lang alleen onder toezicht van één volwassene zijn.
11. Ik kom niet ongewenst te dichtbij en raak de ander niet tegen zijn of haar wil aan.
12. Ik geef de ander geen ongewenste seksueel getinte aandacht.
13. Ik stel geen ongepaste vragen en maak geen ongewenste opmerkingen over iemands persoonlijk leven of uiterlijk.
14. Als iemand mij hindert of lastig valt dan vraag ik hem/haar hiermee te stoppen. Als dat niet helpt, vraag ik een ander om hulp.
15. Ik help anderen om zich ook aan deze afspraken te houden en spreek degene die zich daar niet aan houdt erop aan en meldt dit zo nodig bij het bestuur.
Dit is een aanvulling op het huishoudelijk regelement en het jeugdbeleidsplan.
5. Evaluatie
Ieder jaar zal dit beleid geëvalueerd worden. Er zal aandacht aan besteed worden in het jaarverslag. De volgende punten kunnen daarbij aan de orde komen:
* Hoe ervaren de betrokkenen (VCP, kader, leden en/of hun ouders) de uitvoering van het beleid Seksuele Intimidatie?
* Wat is goed verlopen en wat is niet zo goed verlopen?
* Houdt iedereen zich ook na een jaar nog aan de afspraken of worden zij regelmatig geschonden?
* Waar vinden betrokkenen (VCP, kader, leden en/of hun ouders) dat het opgestelde beleid SI bijgesteld of aangescherpt kan worden?
* Heb je de afspraken naar jouw mening duidelijk genoeg gecommuniceerd en welke communicatie blijft structureel nodig?
6. Afsluiting
Met behulp van dit beleid hopen we een “Sociaal Veilige Sportomgeving” te kunnen bieden.
We zijn ons er van bewust dat we met dit beleid Grensoverschrijdend Gedrag niet kunnen voorkomen, maar hopen dat er in ieder geval een preventieve werking van uit gaat. Mocht er toch sprake zijn van Grensoverschrijdend Gedrag, dan hopen we een veilige plek te kunnen bieden, om samen te kijken hoe het verder moet!
Met vragen en/of opmerkingen kunt u terecht bij de VCP en/of het bestuur van Auto van Ewijk/LHC.